Koniec epoki macho?

Co się dzieje z mężczyznami? Jest taki rysunek Andrzeja Mleczki przedstawiający dwa dinozaury, z których jeden mówi do drugiego: "Odwróć się, będę ewoluował". Zdaje się, że to właśnie dzieje się obecnie z facetami. Ewoluują. Zwłaszcza Ci, którzy czytają Men's Health.

W ostatnich latach wszyscy facetów badają, mierzą i wygłaszają teorie. A faceci mają kłopot z nową tożsamością. Kiedyś było prościej, wystarczyło naśladować starsze pokolenie. Ale tak mniej więcej w latach 60. to się skończyło i "starzy" przestali być wzorcem. Kobiety, naturalnie, też się zmieniają. Jednak w ich przypadku, nie obrażając oczywiście niczyich aspiracji, ten proces polega na stopniowym przejmowaniu ról dotychczas przypisywanych mężczyznom.

25% polskich facetów to tradycjonaliści, najchętniej widzący siebie w roli głowy rodziny i jedynego jej żywiciela.

Siłą rzeczy mężczyźni musieli tworzyć sobie własne drogi. To wymaga kompromisu pomiędzy własnymi pomysłami na życie, presją otoczenia i wymaganiami nowoczesnego życia. Świat stał się coraz bardziej kolorowym i różnorodnym katalogiem, z którego teoretycznie możemy wybrać sobie najrozmaitsze wzorce. Ten nadmiar też jest frustrujący. Jaki jest więc współczesny facet?

Jakiś czas temu telewizja Discovery opublikowała raport "Species - praktyczny przewodnik po świecie młodych mężczyzn". 12 tysięcy mężczyzn z 15 krajów świata zapytano m.in., kim są, jak postrzegają współczesny świat i co chcą w nim robić. Okazało się, że problem poszukiwania tożsamości jest charakterystyczny dla wszystkich młodych facetów, niemniej udało się wyodrębnić 4 główne typy o zbliżonych postawach i poglądach na życie.

Nowoczesny i powściągliwy

Taki facet ma nowoczesne podejście do związków. Uznaje absolutne partnerstwo i równy podział obowiązków w domu. Radość czerpie przede wszystkim z życia rodzinnego i przyjaźni. Nie napina się specjalnie na nowoczesne gadżety, do pracy też podchodzi spokojnie, bo nie ona jest dla niego źródłem pozytywnej samooceny.

Takich nowoczesnych facetów jest w Polsce 38%, co nas stawia w światowej czołówce (średnia na świecie wynosi 34%).

Żywiciel pod presją

To największy tradycjonalista. Czuje na sobie ciężar odpowiedzialności za rodzinę i bliskich. Uważa, że żona powinna zajmować się głównie domem, dziećmi i nim samym. Osobiście najchętniej widzi siebie w roli głowy rodziny i jedynego jej żywiciela. Powiedzmy sobie szczerze, że to zadanie niełatwe w dzisiejszych czasach, dlatego żywiciel jest typem najbardziej zestresowanym. W tej kategorii jest najwięcej ambitnych pracusiów, którzy tyrają po kilkanaście godzin na dobę i nie biorą urlopów ani dni wolnych kosztem zdrowia i rodziny.

W naszym kraju do takiego stylu przyznaje się 25% mężczyzn, co jest mniej więcej równe średniej światowej.

74% Czytelników MH uważa, że powrót do klasycznego podziału ról kobiet i mężczyzn nie wpłynąłby pozytywnie na sytuację rodziny i społeczeństwa.

Unikający zobowiązań

To najczęściej single z większych miast, którzy zamierzają być młodzi i niezależni tak długo, jak się da. Odpowiedzialność związana z założeniem rodziny wydaje się im trudna do zniesienia, a poza tym niepotrzebna, skoro bez tego można się znacznie lepiej bawić.

To faceci najbardziej niepoważni ze wszystkich. Unikają nie tylko zobowiązań partnerskich, ale i wszystkich innych. Nie angażują się w życie społeczne, nie interesują polityką, raczej nie ćwiczą, bo to zbyt duży wysiłek. Nie mają poważniejszych zainteresowań, bo to też wymaga zaangażowania, a tego nie lubią.

Takich typów swobodnie dryfujących po powierzchni życia jest w Polsce 21%. To dużo, bo średnia europejska wynosi około 14%. Więcej leniuchów jest tylko w Hiszpanii (26%) i w Turcji (30%).

Wszystko o mnie

To facet maksymalnie skoncentrowany na sobie. Jest pewny własnej wartości i lubi, gdy inni też ją doceniają. Bardzo dba o jakość swojego życia. W pracy chce być profesjonalistą, ale lubi również wypoczywać na poziomie. To typ, który najczęściej chodzi do siłowni i do kosmetyczki.

U nas to jeszcze kategoria słabo rozwinięta: tylko 16% facetów przyznaje się do tego, że najbardziej na świecie kocha siebie. Średnia światowa to 25%. Najbardziej zakochani w sobie są Niemcy (48%) i Holendrzy (43%)

Górą nasi!

A jak na tym tle wygląda facet MH? Z naszej ankiety na stronie internetowej wyłania się bardzo ciekawy obraz. Czytelnik doskonale zdaje sobie sprawę, że reguły gry zmieniają się i nadchodzi czas, kiedy kobiety zaczynają mieć potężny wpływ na rzeczywistość.

Kobiece reguły

63% twierdzi, że od czasu do czasu czują przymus dostosowania się do kobiecych reguł. 60% uważa, że to społeczeństwo wywiera na nich presję, aby zrezygnowali z części swoich tradycyjnie męskich zachowań. Typ macho zaczyna być w złym guście. Nieco ponad połowa - 57% zgadza się z opinią, że męskość pojmowana jako zdecydowanie, dominacja, skłonność do agresywnych zachowań, brak przesadnej dbałości o estetykę, unikanie domowych obowiązków, staje się wadą. Taki styl bycia kojarzony jest z charakterystyczną pozą raperów albo wręcz ze światem przestępczym.

Co facet MH myśli o tych przemianach? Wygląda na to, że je akceptuje. 74% zapytanych o to, czy powrót do tradycyjnego podziału ról sprawiłby, że rodzina i społeczeństwo funkcjonowałoby lepiej, odpowiada - nie.

Kto jest głową?

Łatwiej mieć pozytywny stosunek do zmian, jeżeli one nas bezpośrednio nie dotyczą. Czytelnicy zapytani o to, czy uważają, że to mężczyzna powinien być głównym żywicielem rodziny, podzielili się na dwie grupy. Nieznaczna większość - 56% uważa, że tak, reszta - 44% demokratycznie odpowiada, że nie. Ale nie jest tak, że głowa rodziny chciałaby mieć żonę siedzącą w domu. Tylko 15% marzy o takim modelu. Reszta wolałaby, aby żona pracowała na część etatu, a oni sami przejęliby na siebie główny ciężar zarabiania. To bardzo rycerskie. A jaki jest stan faktyczny?

Od 1961 roku liczba gotujących facetów wzrosła pięciokrotnie. 47 lat temu panowie spędzali w kuchni średnio zaledwie 5 minut, teraz 27.

65% facetów uważa, że pełni funkcję głowy rodziny. Tu poruszamy trudny temat, bo o ile większość z nas deklaruje, że jest za pełnym partnerstwem, to sprawa zarabiania na życie to trochę inna historia. Finansowo niezależna, odnosząca sukcesy kobieta, pewna siebie i wymagająca, jest trudnym partnerem. Mężczyźni mają z tym problem.

Ale nie tylko oni, kobiety też. O ile kobiety chętnie deklarują, że chcą pełnej równości i partnerstwa, o tyle np. całkowita zmiana ról jest dla nich trudna do zniesienia. Jak wskazują statystyki kobiety, które zarabiają więcej od swoich mężów, rozwodzą się dwukrotnie częściej. I szukają silnego faceta sukcesu. Jednym słowem - faceci otrzymują sprzeczny komunikat.

Gastroseksualni

Bardzo ciekawe wnioski płyną z odpowiedzi na pytania o prace domowe. Okazuje się, że wśród naszych czytelników zanika typ udzielnego księcia, który rozpieszczony w domu przez matkę również i w dorosłym życiu wymaga pełnej obsługi, bo ma dwie lewe ręce do prac domowych. 75% mężczyzn potrafi nastawić pralkę automatyczną. Nie śmiać się! To zjawisko nowe i bardzo pozytywne. 48% potrafi przewinąć i nakarmić małe dziecko i nie uważa tego za ujmę na honorze.

Z satysfakcją odnotowujemy też, że mnóstwo Czytelników MH gotuje. Co prawda, i na świecie obserwuje się w ostatniej dekadzie wzrost liczby gotujących mężczyzn: według badania wykonanego w 2008 r. dla Pur Asia przez Future Foundation, 60% mężczyzn gotuje regularnie dla rodziny i przyjaciół. Od 1961 r. liczba gotujących facetów wzrosła pięciokrotnie. 47 lat temu panowie spędzali w kuchni średnio pięć minut, teraz 27.

Badacze nadali nawet temu nowemu osobnikowi nazwę - mężczyzna gastroseksualny. Gotowanie to dla niego i pasja, i sposób na okazanie uczuć partnerce - wzorcowym tego przykładem może być słynny kucharz Jamie Oliver, który w wywiadzie dla MH śmiało głosi, że gotowanie jest męskie. Z dumą obwieszczamy, że my, Polacy, jesteśmy lepsi od średniej światowej: 81% naszych Czytelników gotuje.

Kumpel, nie zdobywca

Do niedawna wizerunek macho nie pozwalał facetom na inne relacje z kobietami niż takie o podtekście seksualnym. Mówiąc jaśniej, macho uważał, że tego się właśnie od niego oczekuje: flirtu, podrywu, seksualnych żartów - nawet w stosunku do koleżanek z pracy. Teraz, można powiedzieć, faceci zostali od tego uwolnieni.

Aż 80% mężczyzn deklaruje, że przyjaźni się normalnie, nieseksualnie z kobietami w swoim otoczeniu. Znaczący też jest stosunek do kobiet u władzy. 65% naszych Czytelników czułoby się zupełnie komfortowo, mając za szefa kobietę. Macho by tego nie zniósł.

Facet dba o siebie

Niegdyś dbałość o wygląd wydawała się niemęska. W naszym kraju długo, za długo nawet, królował wizerunek typa, który ubiera się byle jak, ma byle jaką fryzurę, byle jakie buty i ogólnie wygląda niezbyt schludnie. Na szczęście to już przeszłość. 48% czytelników skorzystało z usług kosmetyczki lub solarium . 81% deklaruje, że interesuje się modą i lubi kupować sobie ciuchy. To zresztą potwierdza popularność naszych rubryk poświęconych stylowi.

Jednak optymizm

Tyle się mówi o kryzysie męskości, ale nasz Czytelnik daje sobie radę. Co prawda 66% zgadza się z twierdzeniem, że trudno być mężczyzną w dzisiejszych czasach, ale większość docenia pozytywne zmiany. 61% Czytelników MH optymistycznie patrzy w przyszłość i uważa, że mężczyznom będzie się żyło coraz lepiej. Tak trzymać, panowie!

MH 03/2009