Stres: jak go zredukować, oswoić i polubić?

W jednym momencie tracisz pewność siebie i zamiast płynnie mówić, zaczynasz dukać i jąkać się. Najgorzej, gdy masz podać rękę: nie dość, że się trzęsie, to bywa wilgotna! Zaczynasz więc nerwowo pocierać nią to o garnitur, to znowu o spodnie.

Nie trzeba być specem od mowy ciała, by zauważyć, że stres Cię zjada. Kupujesz więc różne specyfiki na równowagę emocjonalną, a w najgorszym wypadku zaczynasz się przekonywać, że duże wyzwania nie są w obszarze Twoich możliwości. I zaczynasz ich unikać.

2. Mobilizator

Unik jest najgorszym wyjściem z możliwych. Po pierwsze dlatego, że zaczynasz pielęgnować w sobie kompleksy, a po drugie – te kompleksy zatrzymują Cię w miejscu, o ile nie zaczynają cofać. Przyjmij do wiadomości, że gdyby nie ów rzekomy wróg, niewiele byś zdziałał.

Naukowcy dowiedli, że gdy mózg rozpoznaje jakiś problem, w Tobie zaczynają szaleć hormony, które wyostrzają zmysły. To popycha Cię do działania. Zatem stres jest w istocie Twoim mobilizatorem, pod warunkiem że masz nad nim kontrolę i umiesz temperować.

3. Konstruktor

Stres jest jak czerwona lampka – sygnalizuje, że oto właśnie adaptujesz się do nowej sytuacji. By zrobić to skutecznie, przeprowadź rekonesans własnych reakcji, u każdego stres objawia się bowiem różnie.

Ty możesz mówić o oktawę wyżej lub szybciej, mieć zimne ręce, a ktoś inny unikać patrzenia prosto w oczy, nerwowo się poruszać lub cierpieć na rozstrój jelitowy. Nad wszystkim możesz zapanować na tyle, by stres, który Cię paraliżuje, przerodził się w stres, który mobilizuje Cię do działania.

Wobec stresu tylko częściowo jesteś bezradny. Na hormony nie bardzo masz wpływ, ale możesz zadbać o to, by stres nie powodował, że będziesz miał pustkę w głowie, drżące dłonie lub zadyszkę.

1. Patrz, co jesz

Staraj się unikać tych rzeczy w diecie, które wpływają na Ciebie pobudzająco. A tak działają smażone potrawy, przetworzone jedzenie oraz mocna kawa i herbata. Pij ciepłe napoje, zwłaszcza mleko: zawarty w nim wapń zmniejsza napięcie mięśni.

Ciepłe mleko pomaga też szybciej zasnąć. Migdały i włoskie orzechy zawierają witaminy z grupy B, które łagodzą stres i wilczy głód, który często jest objawem tremy.

2. Rozciągaj się

Zastosuj prosty trening Jacobsona, który polega na napinaniu i rozluźnianiu mięśni. Możesz go wykonywać w każdej pozycji: leżącej, stojącej lub siedzącej. Na 5 sekund napnij poszczególne partie mięśni, a potem na chwilę je rozluźnij. Wykonaj ćwiczenie 3 razy i zmień partie mięśni.

Skuteczny jest także masaż głowy. Palcami wskazującym i środkowym dotknij skroni, masuj delikatnie i powoli przez 3 minuty.

Naukowcy dowiedli, że muzyka barokowa largo (np. powolne utwory Vivaldiego lub Beethovena) wpływa na zmiany fal mózgowych, co z kolei może obniżać ciśnienie krwi i poziom stresu oraz pobudzać system immunologiczny. Ten rodzaj dźwięków pomaga również w koncentracji i daje lepsze wyniki w nauce.

4. Oddychaj i śmiej się

W wolnej chwili zrób trening oddechowy. Weź 5 głębokich wdechów i za każdym razem powoli wypuszczaj powietrze w dół, tak by oddech skoncentrował się na brzuchu, a nie na klatce piersiowej.

No i nie unikaj zabawy: gdy się śmiejesz, pozbywasz się adrenaliny i chęci walki, zyskujesz dobry humor. Poza tym głębiej oddychasz, więc lepiej się dotleniasz.

Departament Zdrowia MH ostrzega

Jeśli nie zarządzasz stresem, mocno narażasz swój organizm. Dowiedziono naukowo, że stres podnosi ciśnienie krwi, wstrzymuje pracę układu trawiennego, a nawet rozrodczego.

Twój organizm magazynuje w ten sposób energię, którą zamierza wykorzystać do walki. Nie bez powodu naukowcy widzą przyczyny bezpłodności czy wrzodów żołądka właśnie w długotrwałym stresie. 

MH 02/13