Pojemność płuc - zwiększ ją w 5 krokach

Bez tlenu we krwi daleko nie zajdziesz – ani dosłownie, ani w przenośni. A tlenu dostarczają Ci płuca. Od ich stanu zależy zdrowie całego ciała, praktycznie każdej komórki. Dajemy Ci do ręki 5-punktowy plan dobrego przewietrzenia organizmu. Weź głęboki wdech i do roboty. 

płuca, stalowe płuca fot. RAJ CREATIONZS 2015/shutterstock
fot. RAJ CREATIONZS 2015/shutterstock

Tchawica

Rura doprowadzająca powietrze z ust do płuc. Z każdym wdechem, oprócz tlenu, wciągasz też pył, kurz, wirusy i inne toksyny. Żeby jak najmniej tego świństwa dostało się do płuc, musisz pić dużo wody. Zdaniem prof. Suman Golla, laryngologa z University of Pittsburgh, odpowiednie nawodnienie utrzymuje właściwy poziom wilgotności flegmy w drogach oddechowych i ułatwia odkaszlnięcie zanieczyszczeń.

Pęcherzyki płucne

To w nich tlen miesza się z krwią. Przez mikroskopijnie cienkie ścianki pęcherzyków tlen z powietrza przedostaje się do krwi, gdzie wiąże się z hemoglobiną. Wzmocnij pęcherzyki, łykając aspirynę. Badania uczonych z Harvardu wykazały, że codzienne łykanie aspiryny w dawce 325 mg zmniejsza aż o 22% ryzyko wystąpienia alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych.

Przeczytaj też: Proste patenty na oczyszczanie organizmu

Oskrzela

Rozgałęźnik dostarczający powietrze do głębi płuc. Tchawica rozdziela się na mniejsze rurki, czyli oskrzela, które czymś w rodzaju gałęzi dostarczają powietrze w głąb płuc. Żeby chronić oskrzela, pierz często pościel. Kurz i roztocza z pościeli mogą podrażnić oskrzela i wywołać alergię. Badania na University of Arkansas wykazały, że wypranie pościeli zmniejsza ilość tych małych drani o 66%. 

Komórki nabłonka

Wyściełają wnętrze płuc. To właśnie wyspecjalizowane komórki nabłonka wykrywają wszelkie obce substancje, np. alergeny, i – gdy je wykryją – wysyłają sygnał do centrali, który zmusza Cię do kichnięcia czy kaszlnięcia. Żeby je chronić, jedz dużo brokułów. Jak wykazały badania Roswell Park Cancer Institute, jedzenie brokułów zmniejsza ryzyko zachorowania na raka płuc od 20 do 55%. Zarówno u obecnych, jak i byłych palaczy.  

Klatka piersiowa

Zewnętrzna ochrona płuc pozwala im się rozszerzać. Mięśnie między Twoimi żebrami potrafią się skurczyć i – współpracując z przeponą – rozszerzają objętość klatki piersiowej, zasysając powietrze do płuc. Żeby wzmocnić te mięśnie i zapewnić ich sprawność, ćwicz rozpiętki z hantelkami.

Przepona

Mięsień działający jak miech – zasysa i wypycha powietrze. Kiedy mięśnie przepony napinają się, ulega ona spłaszczeniu, rozciągając płuca. Ruchy przepony są częściowo niezależne od woli, co oznacza, że możesz np.wstrzymać oddech na kilkadziesiąt sekund, ale gdy organizm zacznie domagać się tlenu i tak zaciągniesz się powietrzem. By przepona wypełniała płuca powietrzem do pełna, ćwicz mięśnie brzucha.  

1. Napędzani tlenem

Im skuteczniej dostarczasz tlen do mięśni, tym większe masz szanse na zwycięstwo. 

Na bieżni

Gdy biegniesz, 80% pracy podczas oddychania wykonuje Twoja przepona. Wzmocnienie przepony optymalizuje oddychanie, a zatem poprawia Twoją wydolność. Jak wytrenować przeponę? Naucz się synchronizacji oddechu z krokiem. Zacznij od tempa: dwa na dwa, czyli wdech w ciągu dwóch kroków, następne dwa kroki – wydech. Z czasem wydłużaj wdech i wydech, wykonując po 3, a w końcu po 4 kroki podczas każdego wdechu i wydechu.

Na basenie

Najważniejsze to nie połykać wody. Następny krok to zmniejszenie ilości oddechów. Im rzadziej oddychasz, tym szybciej płyniesz. Żeby zwiększyć pojemność płuc, oddychaj jak najrzadziej. Jak rzadko? Idealnie będzie, gdy uda Ci się oddychać w tempie osiem uderzeń serca na jeden oddech.

Na rowerze

Lance Armstrong wygrywał Tour de France siedem razy nie tylko dzięki dopingowi. Jego płuca mają pojemność 8 litrów, czyli mniej więcej o 2,5 litra więcej niż płuca przeciętnego faceta. Dużo zależy od genów, ale możesz tez treningiem zwiększyć pojemności płuc. Wykorzystaj technikę stosowaną w podnoszeniu ciężarów – podczas ćwiczeń oporowych wydychaj powietrze powoli i długo. Pedałowanie to jakby jedno bardzo długie wyciskanie – wciągaj powietrze szybko i głęboko, a wydychaj powoli.

Futbol

Maksymalny pułap tlenowy określany jako VO2max wskazuje, jak szybko Twoje płuca są w stanie wymienić dwutlenek węgla na tlen i jak szybko Twój organizm jest w stanie rozprowadzić ten tlen po organizmie. Gdy przekroczysz tzw. próg anaerobowy, w Twoich mięśniach gwałtownie wzrasta poziom mleczanów, aż w końcu czujesz, że nie jesteś już w stanie zrobić ani jednego kroku. Żeby zwiększyć maksymalny pułap tlenowy, a więc wydolność organizmu – wykonuj intensywne, ale różnorodne ćwiczenia przez co najmniej 15 minut, bez odpoczynku. 

ZOBACZ TEŻ: Jakie narządy można wymienić w człowieku

2. Paliwo dla płuc

Może to i wbrew intuicji, ale to, co wrzucasz do żołądka, może poprawić stan i wydolność Twoich płuc.

Polej dwa razy

Badania przeprowadzone na 177 tysiącach Amerykanów wykazało, że ludzie, którzy wypijali do dwóch jednostek alkoholu (czyli np. 2 małe piwa albo jeden kieliszek wódki), byli o 20% mniej narażeni na choroby płuc niż abstynenci. Nie przekraczaj jednak tej dawki, bo więcej alkoholu może już grozić poważnymi konsekwencjami, np. brzuchem piwnym, który jest zabójczy również dla płuc. 

Zielone płuca

Jeżeli zadbasz o to, żeby szpinak gościł na Twoim stole codziennie, w końcu przestaniesz się czuć, jakbyś właśnie wypalił paczkę papierosów bez filtra. Badacze z Keck School of Medicine odkryli, że zbyt niski poziom magnezu (którego w szpinaku jest mnóstwo) sprawia, że ludzie stają się podatni na choroby układu oddechowego. Jeśli nie lubisz szpinaku, sięgnij po czekoladę z orzechami.

Surowe lepsze

Wysoka zawartość przeciwutleniaczy w warzywach z rodziny kapustowatych (rzeżucha, kapusta, brokuły, a nawet chrzan) sprawia, że świetnie wspomagają układ oddechowy. Jeżeli jednak chcesz wykorzystać pełnię ich mocy, jedz je na surowo. Jeśli już musisz je wrzucać na patelnię, otwórz okno w kuchni, gdyż opary wrzącego oleju są niebezpieczne dla zdrowia.  

3. Zimna wojna

Naucz się oddychać na mrozie.

Problem: Zimne powietrze, docierając do nerwów w drogach oddechowych, wywołuje ból. Te zakończenia mają Cię informować (szkoda, że bólem) o zagrożeniu. Gdyby ich nie było, wychłodziłbyś się, nawet o tym nie wiedząc.

Rozwiązanie: Zanim wyjdziesz na zewnątrz, zrób sobie intensywną, 10-min. rozgrzewkę w domu. Taki zabieg uśpi czujność układu odpornościowego. Możesz też wstępnie ogrzać powietrze wdychając je przez nos, a w naprawdę mroźne dni lub wtedy, gdy masz katar i nie możesz oddychać przez nos – odpuść sobie trening. 

4. Gdy zapiera dech

Twój układ „wdechowy” jest dosyć delikatny. Zobacz, co go może przyblokować, i jak wykiwać największe zagrożenia. 

Astma powysiłkowa

Przyczyny: Pod wpływem stresu lub wysiłku pojawia się stan zapalny. Oskrzela się kurczą i wydziela się w nich więcej flegmy, co utrudnia, a w skrajnych przypadkach wręcz uniemożliwia oddychanie.

Objawy: Kłopoty z zaczerpnięciem oddechu, uporczywy kaszel nocami i zadyszka nawet podczas spaceru.

Chroń się: Badania wykazały, że zwiększenie spożycia tłuszczu z ryb poprawiło wydolność oddechową u osób z astmą wysiłkową aż o 64%. Jeśli nie lubisz ryb, możesz po prostu łykać kapsułki z tranem. 1 mg dziennie wystarczy.

Rak płuc

Przyczyny: Drobnokomórkowy rak płuc, spowodowany niemal zawsze paleniem papierosów, jest niebezpieczniejszy, ponieważ rozsiewa komórki nowotworowe do innych części ciała znacznie szybciej niż częstszy wprawdzie, ale nieco mniej zabójczy rak niedrobnokomórkowy.

Objawy: Przewlekły kaszel, zadyszka i... wyraźnie wolniejsze rośnięcie paznokci.

Chroń się: Jedz orzechy. Garść (30 g) migdałów zapewnia niemal połowę dziennego zapotrzebowania na witaminę E, która, jak wykazali fińscy uczeni, zmniejsza ryzyko raka u byłych palaczy o 20%.   

ZOBACZ TEŻ: Największy zabójca facetów.

Zapalenie oskrzeli

Przyczyny: Wirusowa infekcja oskrzeli.

Objawy: Mokry kaszel i świszczący oddech.

Sposób: Jak donosi „American Journal of Medicine”, para udrażnia drogi oddechowe, ułatwiając odksztuszenie zalegającej w nich wydzieliny. Odkręć pod prysznicem gorącą wodę, zamknij łazienkę i posiedź w tak zaimprowizowanej saunie 20 min, wdychając głęboko mokre powietrze.

POChP

Przyczyny: Większość chorujących na przewlekłą obturacyjną chorobę płuc to palacze, ale powodem może też być zanieczyszczone środowisko.

Objawy: Podobne jak przy raku płuc – uporczywy, poranny kaszel z odksztuszaniem i zadyszka już przy małym wysiłku.

Chroń się: Zrezygnuj z fajek. Im krócej palisz, tym większe masz szanse, że nie zachorujesz. I wzmacniaj mięśnie odpowiedzialne za oddychanie, czyli przeponę i mięśnie klatki piersiowej.  

Zapalenie płuc

Przyczyny: Do płuc dostały się wirusy, bakterie lub grzyby, które spowodowały stan zapalny i wypełniły pęcherzyki płucne cieczą, zmniejszając pojemność płuc.

Objawy: Na początku podobne do grypy; z czasem dołącza świszczący oddech, trudności w oddychaniu i ból w klatce. Czujesz się znacznie gorzej niż podczas grypy.

Chroń się: Często myj zęby, przepłukuj gardło i używaj nici dentystycznych. Badania King Edward Memorial Hospital m w Indiach wykazały, że pedantyczna dbałość o higienę jamy ustnej zmniejsza ryzyko zapalenia płuc o 33%.

5. Złap oddech

Co robić w sytuacjach, gdy coś lub ktoś sprawia, że nagle brakuje Ci tchu. 

Zdyszałeś się

Przyczyna: Niedobór tlenu. W skrócie: Twój organizm nie nadąża z wymianą zbędnego dwutlenku węgla na tlen z otoczenia.

Naprawa: 3 razy w tygodniu zrób trening aerobowy. Wzmacnia serce i płuca,uczy też mięśnie szybszego wychwytywania tlenu z krwi.

Przytkało Cię

Przyczyna: Odruchowy skurcz wypychający powietrze z płuc. Zdarza się, gdy ktoś uderzy Cię w splot słoneczny lub upadniesz na plecy.

Naprawa: Nerwy zarządzające mięśniami oddechowymi spanikowały. Poczekaj chwilę, a znowu będziesz mógł zrobić wdech.

Masz czkawkę

Przyczyna: Zjadłeś coś lub wypiłeś za szybko i Twoja przepona się kurczy, zasysając powietrze do tchawicy i poruszając strunami głosowymi

Naprawa: Zatkaj uszy i nos. Poproś kogoś, by podał Ci do ust szklankę wody, wypij jednym haustem. I po czkawce. 

Zobacz również:
REKLAMA