Homo wiadomo, czyli człowiek rozszyfrowany

Małe dzieci mają 300 kości, dorosły człowiek już "tylko" 206.

Znikają? Niezupełnie. Część kości z czasem się zrasta, tworząc większe, jednorodne elementy naszego szkieletu. Niestety, z wiekiem kości jest nie tylko mniej, ale i robią się coraz bardziej kruche. Jeżeli więc ostatni raz skakałeś z okna akademika 10 lat temu i nic Ci się nie stało, dziś lepiej nie powtarzaj wyczynu, bo kości mogą już nie wytrzymać takich przeciążeń.

Na każdym centymetrze kwadratowym Twojego ciała mieszka ok. 6 milionów bakterii.

Bez paniki. One tam są potrzebne, gdyż stanowią warstwę ochronną. Jeśli na skórze zajęte są już wszystkie miejsca przez nieszkodliwe bakterie, bandy bakterii chorobotwórczych nie mają się gdzie wcisnąć. "Własne" bakterie stymulują też system odpornościowy i chronią przed alergiami. Nie przesadzaj więc z ich tępieniem.

Szacuje się, że pojemność mózgu wyrażona w bajtach to ok. 50 TB, czyli ponad 45 tysięcy gigabajtów.

To oznacza, że mógłbyś zapamiętać wszystko z około 65 000 filmów zapisanych w formacie DivX. Wszystko! Łącznie z marką, modelem, kolorem nadwozia i numerem rejestracyjnym samochodu, który przejechał koło Angeliny Jolie.

Twoje serce jest tak silną pompą, że potrafiłoby wyrzucić krew na wysokość trzeciego piętra (ok. 10 m).

Widać to doskonale, gdy przetniesz sobie tętnicę. Dlatego trzeba wówczas tak mocno dociskać opatrunek. Jak widać, twórcy horrorów nie przesadzają zbyt mocno, kiedy ich siekani piłami, siekierami i innymi ostrymi narzędziami bohaterowie tryskają posoką na prawo i lewo.

Łączna długość wszystkich naczyń krwionośnych u człowieka, to około 100 000 kilometrów.

Oczywiście, licząc z tymi najdrobniejszymi - naczyniami włosowymi. Pamiętaj jednak, że o ile ich długość zasadniczo się nie zmienia u dorosłego człowieka, o tyle ich średnica - owszem. Zwęzić naczynia może np. palenie papierosów, miażdżyca, stres... A zwężenie światła tętnic to zwiększenie ciśnienia i ryzyko chorób serca, z zawałem włącznie.

Człowiek produkuje około 1,5 litra śliny dziennie.

W ciągu całego życia daje to około 40000 litrów. To mniej więcej tyle co cysterna. Lepiej sobie tej cysterny nie wyobrażać. Ale ślina ma też zalety. Jak dowodzą badania, ślina zawiera substancje, które przyspieszają gojenie się ran, i zawiera silny środek przeciwbólowy - opiorfinę, silniejszą od morfiny. To dlatego instynktownie liżemy sobie rany.

Obfity posiłek upośledza słuch.

Jeżeli więc chcesz wybrać się do studia z high-endowym sprzętem audio, lepiej idź tam na głodniaka. Usłyszysz więcej. O ile należysz do grupy wybrańców, którzy słyszą różnicę. Bo bez względu na ilość pożywienia w żołądku aż 2/3 ludzkości nie dostrzega żadnej różnicy nawet między plikami mp3 z bitratem 64 i 256 kbps.

Zrobienie jednego kroku wymaga pracy aż 200 mięśni.

Tymczasem wszystkich mięśni w swoim ciele masz około 450. W ciągu życia statystyczny mieszkaniec Ziemi robi zaś tyle kroków, że zdołałby obejść cały glob dwa razy dookoła. Wynik ten byłby jeszcze lepszy, gdyby nie zastraszająco szybko rosnąca rzesza ludzi, którzy nawet po gazetę do kiosku za rogiem wybierają się samochodem.

Nabłonek wyściełający ściany żołądka wymienia się w całości co pięć dni.

I całe szczęście, bo kwas solny w żołądku jest tak silny, że potrafi rozpuścić np. żyletkę. Zatem, gdyby nie milimetrowa warstwa śluzu i szybka wymiana komórek, sok żołądkowy przeżarłby ścianki żołądka na wylot.

Blondynki mają więcej włosów niż brunetki.

Przeciętny człowiek ma na głowie około 100 000 mieszków włosowych, które w ciągu życia potrafią "wyprodukować" ok. 20 włosów. Blondynki (i blondyni również) mają jednak średnio 146 tys. mieszków. Ciemnowłosi - przeciętnie 110 tysięcy. Z najmniejszej ilości włosów składa się czupryna rudzielców - zaledwie 86 tysięcy.

Pojedynczy ludzki włos jest w stanie wytrzymać obciążenie (oczywiście statyczne) nawet 150 gramów.

Czyli że na linie skręconej ze wszystkich włosów przeciętnej blondynki można by unieść ponad 20 ton... To mniej więcej tyle, ile ważą cztery słonie afrykańskie.

Człowiek jest w stanie wytrzymać dłużej bez jedzenia niż bez snu.

Umarłbyś po 10 dniach bez drzemki. Nawet mniejsze niedobory snu są zabójczo szkodliwe dla organizmu, szczególnie dla Twojego mózgu. Mogą też być groźne dla Twojego portfela. W badaniu opublikowanym wiosną 2011 r. w "Journal of Neuroscience" zbadano wpływ niedoboru snu na podejmowanie decyzji ekonomicznych i skłonność do zachowań ryzykownych. Niedobór snu powodował, że osoby badane częściej podejmowały decyzje dające szanse wygranej, ale obarczone dużym ryzykiem utraty pieniędzy.

Po normalnie przespanej nocy nie obserwowano takich zachowań - badani równie często podejmowali decyzje ryzykowne, nastawione na wygraną, jak i te, które miały chronić przed utratą pieniędzy. Jeden z autorów badania Dr Michael Chee podsumowując te wyniki stwierdził, że nawet jeśli ktoś podejmuje rozważne decyzje ekonomiczne, gdy jest wyspany, nie ma gwarancji, że w sytuacji niedoboru snu nie narazi nas na nadmierne ryzyko.

Dlatego staraj się nie spać nigdy krócej niż 7 godzin, a jeśli cierpisz na bezsenność, być może znajdziesz rozwiązanie swojego problemu w tym artykule.

Impuls nerwowy pędzi w ciele z prędkością bliską 300 km/h.

Czyli osiaga szybkość, jaką rozwijają na prostej bolidy Formuły 1. To właśnie dlatego zdążysz cofnąć palec znad płomienia, zanim się poparzysz.

Żeby się uśmiechnąć, używamy 17 mięśni.

Grymas gniewu wymaga zaangażowania 40. Wniosek z tego oczywisty: keep smiling - mniej się zmęczysz. Jeśli jednak nie boisz się wysiłku, nie tylko uśmiechaj się, ale śmiej się, ile wlezie - zmuszasz  wtedy do pracy mięśnie brzucha, ułatwiając sobie w ten przyjemny sposób wyrzeźbienie sześciopaka.

Serce przepompowuje w ciągu doby przez naczynia krwionośne ok. 7200 litrów krwi.

Czyli mniej więcej 50 wanien. Dopiero gdy człowiek to sobie uświadomi, zdaje sobie sprawę, jak obciążona jest ta najważniejsza pompa w Twoim życiu. Na szczęście można zwiększyć jej wydolność i niezawodność poprzez ćwiczenia fizyczne. Staraj się, żeby Twoje tętno spoczynkowe nie przekraczało 60 uderzeń na minutę: takie właśnie tętno uważa się za optymalne. Oczywiście wytrenowani sportowcy mają znacznie niższe tętno, ale 60 to przyzwoity wynik. Taką wydolność zapewnią Ci regularne ćwiczenia aerobowe, czyli np. bieganie, pływanie, rower, nordic walking czy wioślarstwo.

Mózg, choć sam stanowi zaledwie 2% masy ciała, zużywa prawie 20% całego tlenu, jaki wdychamy.

Uwzględnij to, gdy potrzebujesz jego szczególnej wydajności. Jeśli siedzisz w pracy do późna, żeby skończyć jakiś projekt, staraj się wietrzyć pokój. Co godzinę zrób sobie przerwę, żeby się przejść; możesz też wykonać kilka przysiadów i z 10 pompek. Zwiększona ilość krwi dotrze do mózgu, a wraz z nią więcej tlenu.

Ludzki nos potrafi rozpoznać ok. 50 000 zapachów.

Węch to bardzo pierwotny zmysł. Nasze węchomózgowie przypomina węchomózgowie gadów. I chociaż czułość ludzkiego węchu jest wielokrotnie słabsza niż u psa, to nadal pełni on ogromna rolę w naszym życiu. Bodźce węchowe decydują o tym, czy coś nam smakuje, czy nie, czy czujemy się dobrze, czy źle, a nawet - poprzez wrażliwość na feromony - sterują naszym libido. Naukowcy już dawno zauważyli, że 25% ludzi cierpiących na zaburzenia węchu ( a od 3% do 10%populacji jest węchowymi daltonistami) ma znacznie obniżone libido. Oto kolejny powód, by przestać w końcu palić, bowiem nałóg ten upośledza zmysł węchu.

Po przekroczeniu trzydziestki człowiek zaczyna tracić ok. 7000 komórek mózgowych dziennie.

Na szczęście mamy ich około tryliona. Tracąc je zatem w tempie 7000 dziennie, doszedłbyś do zera po 142 857 142 857 142 dniach, czyli po 391 389 432 485 latach. Jeśli wiesz, czy mowa tu o miliardach, czy trylionach lat, nie ma się czym przejmować. Jeśli nie wiesz - też się nie przejmuj, tylko myśl. Nie warto oszczędzać na myśleniu.

Gdy patrzysz na kogoś, kogo kochasz, Twoje źrenice się zwężają.

O dziwo, dzieje się tak również wtedy, gdy patrzysz na znienawidzonego wroga. Jeśli to wyćwiczysz, możesz wykorzystać jako test, czy ona Cię kocha. Zanim jednak przystąpisz do testu, sprawdź, czy nie stoisz pod światło. Pamiętaj też, że źrenice najpierw zwężają się, gdy ktoś zastanawia się nad odpowiedzią, a potem rozszerzają, gdy kłamie.

Jedno mrugnięcie trwa około 1/3 sekundy.

Mrugamy przeciętnie od 10 do 20 razy w ciągu minuty, zatem przez całą dobę masz zamknięte oczy przez ok. godzinę. Kobiety mrugają częściej niż mężczyźni. Jednak to, jak często mrugamy, zależy od wielu czynników: światła, wiatru, emocji... Wprawdzie nie da się długo utrzymywać rytmu mrugania, ale warto o nim pamiętać, zwłaszcza gdy pracujesz przy komputerze. Dla higieny oka warto co godzinę oderwać wzrok od monitora, popatrzeć za okno (tak by ustawić ostrość w dali) i pomrugać częściej niż zazwyczaj. W ten sposób oczyszczasz powierzchnię oka z kurzu i drobnoustrojów oraz nawilżasz je.

Łza łzie chemicznie nierówna.

Skład chemiczny łez, wywołanych np. wiatrem w oczy i łez emocjonalnych, czyli takich, gdy płaczemy ze smutku, jest inny. W tych emocjonalnych jest więcej magnezu i prolaktyny.

MH 05/2009