Wszyscy widzieliśmy to nieraz w kinie: setki twardzieli polewających rany spirytusem, żeby nie wdało się zakażenie. Z kolei nasze mamy przemywały nam, młodszym kandydatom na twardzieli, podrapane kolana po powrocie z podwórka. Albo spirytusem salicylowym. Często takie oczyszczanie rany bolało dużo bardziej niż samo skaleczenie czy otarcie. Czy bohaterowie i mamy się mylili? Po części tak.
ZOBACZ: 27 domowych patentów na zdrowie
Owszem, woda utleniona i spirytus odkażają, czyli zabijają bakterie, jednak przy okazji uszkadzają również odsłonięte zdrowe komórki na brzegach rany, które odgrywają bardzo ważną rolę w procesie gojenia. Jeśli uszkodzisz te komórki, rana będzie goić się wolniej, a więc dłużej będzie wystawiona na ryzyko zakażenia. Zamiast sięgać po spirytus czy wodę utlenioną, postępuj według tego planu.
[1] Zacznij od umycia rąk. Niezależnie od tego, czy opatrujesz własną, czy cudzą rankę, umyj je dokładnie wodą i mydłem, zwracając uwagę zwłaszcza na okolice paznokci – tam bakterie mają się gdzie schować. Myj ręce przez co najmniej 20 sekund. Przepłucz ranę pod bieżącą wodą, starając się wypłukać z niej wszystkie drobinki, które mogły się tam znaleźć.
[2] Jeżeli masz w domu octanisept w aerozolu, spryskaj ranę i okolicę. Jeśli nie masz, wilgotną ściereczką i mydłem przemyj skórę dookoła rany, ale jeśli jest głęboka, rób to tak, żeby mydło nie dostało się do środka rany. Resztki mydła zetrzyj kolejną wilgotną ściereczką, a następnie wysusz miejsce zranienia. Nie trzyj, tylko przykładaj czysty ręcznik lub papier toaletowy.
[3] Posmaruj ranę cienką warstewką maści z antybiotykiem lub wazeliny, żeby utrzymać wilgotność. Na koniec zabezpiecz ranę możliwie szczelnie jałowym opatrunkiem – najlepiej plastrem, który ma warstwę kleju ze wszystkich stron. Opatrunek zmieniaj codziennie lub częściej, jeśli zamoknie lub zacznie się odklejać.
Liczby nie kłamią
[1] Ucisk
Żeby zatrzymać krwawienie, uciskaj ranę przez kilka minut przez czystą szmatkę.
[2] Woda i mydło
Gdy krwawienie ustanie, ranę wstaw pod bieżącą wodę na kolejne kilka minut. Następnie jej okolice przemyj wodą z mydłem.
[3] Opatrunek
Osusz ranę, posmaruj maścią antybakteryjną i zaklej plastrem lub jałowym opatrunkiem, jeżeli plaster jest za mały.
Ekspert MH: Rober Starzec
Lekarz, specjalista chirurgii, wieloletni konsultant medyczny Men's Health.
