Piesze wędrówki, czyli sam na sam z drogą

Moje pierwsze szlaki pokonywałem z plecakiem wyższym niż głowa. Do dziś wspominam przejście ponad 2000-kilometrowego szlaku grzbietem Karpat, z ponad 20 kg na plecach. Marsz i strome podejścia szybko stawały się katorgą i po powrocie z czasem zadałem sobie pytanie: czy można wędrować lżej?

Zacząłem rozglądać się za patentami, które zbiłyby wagę mojego bagażu, i odkryłem to, co na Zachodzie nazywa się „light & fast” – szkołę pokonywania szlaków z minimalnym zestawem sprzętu. Jeśli Twoja wędrówka ma być przyjemnością, warto czerpać z niej pełnymi garściami. Wzorując się na niej, przeszedłem najdłuższy szlak polskich gór, 500-kilometrowy Główny Szlak Beskidzki, z 3,5 kg sprzętu.

Podstawy

Odchudzanie sprzętu zacznij od najcięższych elementów: namiotu, śpiwora i plecaka. Jeśli uda Ci się zmniejszyć masę tych trzech przedmiotów, połowa sukcesu za Tobą. Jak to osiągnąć? Skoro chcesz mniejszy bagaż, powinien wystarczyć Ci mniejszy i lżejszy plecak bez stelaża. Odpowiednio ułożone rzeczy zastąpią fabryczne usztywnienie, a waga takiego modelu to mniej niż 1 kg.

W wędrówce na lekko ważne jest przygotowanie. Szykując się do wyjścia na szlak, zadaj sobie pytanie: jakie warunki napotkasz? Sprawdź prognozy pogody, a dowiesz się, jakiej temperatury się spodziewać. Znając je, dobierz taki śpiwór i schronienie, jakie są potrzebne, by wytrzymać nadchodzące warunki.

MĘSKIE WAKACJE: 25 wypraw na urlop

W większości przypadków warto zamienić ciężki śpiwór syntetyczny na puchowy: jest lżejszy i zajmuje znacznie mniej miejsca. Możesz też pójść dalej i zastąpić pełny śpiwór tzw. quiltem – rodzajem „niepełnego” śpiwora, z otworem u dołu. Izoluje równie dobrze przy mniejszej wadze. Zamiast zajmującej dużo miejsca karimaty czy ciężkiej maty samopompującej weź lekki materac dmuchany. Waży mniej niż 500 g i zajmuje tyle miejsca, co półlitrowa butelka. W miejsce namiotu zabierz natomiast tarp. To prostokąt z lekkiego materiału, rozciągany na kijkach trekingowych. Mając go, oszczędzisz 1-1,5 kg ciężaru, a dobrze rozstawiony jest równie bezpieczny i bardziej przestronny od namiotu.

Mobilna kuchnia

Oprzyj się pokusie zabierania zapasu jedzenia na wiele dni. Przestudiuj mapę, a dowiesz się, jak często znajdziesz wodę i zejdziesz do cywilizacji, a potem zabierz tylko tyle jedzenia, ile jest potrzebne na odcinki między tymi punktami.

Na typowym polskim szlaku nie będzie to nigdy więcej niż 2 dni. Minimalizuj też sprzęt kuchenny: w miejsce kompletu menażek zabierz jedną. Do niej łyżkę, lekki nóż i kubek – wystarczą nawet na wielomiesięczną wyprawę, o polskich Beskidach nie wspominając.

Z kolei niewielki filtr do wody uchroni Cię przed kontaktem z nieznanymi źródłami. Oprócz wagi zmniejszaj też rozmiary niesionego sprzętu. Niewielka kuchenka gazowa, ważąca 60 g, zagotuje wodę równie dobrze, jak 5 razy cięższa. Zamiast sztywnych bidonów zabieraj elastyczne butelki, które można zwijać po opróżnieniu. 

Lekkim krokiem

Kiedyś na szlakach królowały wysokie, ciężkie buty za kostkę. To już przeszłość. Wędrówka stanie się łatwiejsza, gdy w miejsce ciężkich trepów zabierzesz lekkie i niskie. Stara reguła górołazów mówi: „Każdy kilogram na nogach czujesz jak pięć kilogramów w plecaku” i na długim szlaku odkryjesz jej prawdziwość.

Współczesne buty trekkingowe to niskie modele, dające jednak oparcie stopom w trudnym terenie i stabilnie trzymające kostki. Wiele z nich ma patent znany z obuwia wspinaczkowego: sznurowanie sięgające palców, dzięki któremu idealnie dopasujesz buty do swoich potrzeb. W czasie wędrówki nie zawiązuj ich zbyt ciasno – to prosta droga do odcisków, które potrafi ą uprzykrzyć marsz. Wysokie modele zakładaj zimą lub gdy spodziewasz się naprawdę dużych ilości błota.

Tylko potrzebne

Wędrówka długim szlakiem to nie tylko przygoda i wyzwanie. To też lekcja tego, co naprawdę potrzebne do przeżycia. A, jak się przekonasz, nasze potrzeby wcale nie są duże. Ciepło, jedzenie, sen – to wszystko, czego potrzebujemy. Oprzyj się pokusie zabierania ze sobą rzeczy zbędnych.

Na szlaku i w lesie niepotrzebne są książki, wypchana kosmetyczka czy czytnik e-booków. Zamiast zmiany bielizny na każdy dzień weź 2-3 zestawy, które możesz wyprać w drodze. Jedyny wyjątek podczas wędrówki robię dla dwóch rzeczy: smartfona oraz powerbanku.

Ten pierwszy pozwala pozostać w kontakcie ze światem. Będzie też Twoim przewodnikiem – możesz wgrać w niego mapy i używać do nawigacji w drodze. Jeśli nie jesteś profesjonalistą, jest też doskonałym aparatem fotograficznym. A w razie kłopotów pozwoli Ci wezwać pomoc. Przed wyjazdem wpisz do niego numer ratunkowy GOPR i TOPR: 985 lub 601 100 300. No i pamiętaj, że nawet najlepszy sprzęt nie zastąpi doświadczenia.

DLA OBIEŻYŚWIATA: 50 męskich przygód

Zanim wyruszysz na długą wędrówkę, sprawdź się na krótszych wypadach, np. weekendowych. Naucz się oceniać pogodę i przewidywać jej załamanie np. po chmurach. Planuj z wyprzedzeniem, obserwuj szlak i samego siebie. A w razie wątpliwości nie wahaj się pytać tych, którzy góry znają najlepiej: przewodników i ratowników GOPR. Na pewno nie odmówią Ci pomocy.