Beata Dżugaj 
W tym artykule znajdziesz:
- Definicja narcyzmu seksualnego
- 8 sygnałów, że jesteś w związku z seksualnym narcyzem
- Czy seksualny narcyzm można leczyć?
Definicja narcyzmu seksualnego
Narcyzm seksualny można zdefiniować jako imponujące poczucie własnej sprawności seksualnej, które w umyśle narcyza upoważnia go do angażowania się w akty emocjonalnej i fizycznej manipulacji kosztem partnera. Inaczej mówiąc - narcyzm seksualny polega głownie na tym, że w seksie dba się tylko o zaspokojenie własnych potrzeb. Obejmuje to też tendencję do wykorzystywania innych, brak empatii, poczucie wyższości i nadmierną potrzebę podziwu.
Narcyz może wywierać nieetyczną presję na innych, aby dostać to co chce. Nie jest zdolny do tego, aby wczuć się w psychikę partnerki, czy partnera. Nie rozumie emocji drugiej osoby, albo je fałszywie odczytuje.
Związek seksualny narcyza charakteryzuje się brakiem prawdziwej intymności – partner jest wykorzystywany jedynie do zaspokojenia egoistycznych potrzeb. Oprócz powyższego narcyści seksualni mogą również przejawiać takie cechy, jak przesadne zaabsorbowanie seksem i poszukiwaniem doznań seksualnych, rozwiązłość, niewierność, a jednocześnie niezwykłą wrażliwość na najdrobniejszą krytykę własnej osoby.
Chociaż narcyzm seksualny i narcystyczne zaburzenie osobowości brzmią podobnie, ale nie są tym samym. Narcyzm seksualny nie jest zaburzeniem osobowości, ani stanem zdrowia psychicznego. Odnosi się do cech, które pojawiają się tylko w zachowaniach seksualnych. Ludzie mogą wykazywać cechy narcyzmu seksualnego bez spełniania kryteriów diagnostycznych narcystycznego zaburzenia osobowości.
8 sygnałów, że jesteś w związku z seksualnym narcyzem
Związek z seksualnym narcyzem charakteryzują pewne wzorce zachowań. Jeśli podejrzewasz, że coś może być nie tak w Waszej relacji, przyjrzyj się tym opisom.
1. Uroczo i romantycznie — ale sprawdź to, co jest napisane małym druczkiem
Wielu seksualnych narcyzów może roztaczać niesamowity urok osobisty i seksapil, zwłaszcza na początkowych etapach związku. Niczym mistrz sprzedaży bezpośredniej używają komplementów, pochlebstw, flirtują, dają prezenty, zabierają na wystawne kolacje, albo w podróże, słowem wykorzystują cały arsenał sztuczek, aby zrobić na drugiej osobie piorunujące wrażenie. Niektórzy z nich są też fantastycznymi kochankami, ponieważ seks też jest używany jako narzędzie do robienia wrażenia, łapania w pułapkę i manipulowania. Chociaż nie ma absolutnie nic złego w byciu czarującym, romantycznym i dobrym kochankiem, narcyz wykorzystuje te cechy, aby wykorzystać innych. Nie interesuje go tak naprawdę druga osoba, a jedynie to, co chce od niej dostać (często po to, by wypełnić wewnętrzną pustkę z powodu niemożności stworzenia prawdziwej bliskiej relacji).
2. Ach, jaki jestem wspaniały, patrzcie na mnie
Patologiczny narcyz ma niemożliwie rozdęte ego. Ale samo poczucie własnej wspaniałości nie wystarcza. On pragnie aplauzu, entuzjastycznych pochwał po swoim występie w łóżku, przy czym słowo „występ” dokładnie oddaje to, co narcyz robi. Seks jest spektaklem, w którym on/ona odgrywa główną rolę i najchętniej patrzyłby podczas tego aktu w lustro, zamiast na twarz drugiej osoby. Istnieje zasadnicza różnica między kochaniem się dwojga ludzi, którzy cieszą się sobą nawzajem, a aktem seksualnym narcyza, który usilnie stara się dać wirtuozowski występ. Pierwsze to prawdziwa namiętność, a drugie to popis aktorski. Druga strona też ma przypisaną rolę - na ogół jest to rola drugoplanowa, ma być pełnym uwielbienia i zachwytu wyznawcą boga seksu, za jakiego uważa się narcyz.
3. Świetnie to wygląda, prawda?
Narcyz nie lubi wad i słabości u innych (bo przecież sam uważa się za doskonałego). W seksie najważniejszy jest dla narcyza wizerunek. Uprawianie miłości to nie tyle połączenie dwojga ludzi, co sprostanie wyidealizowanym oczekiwaniom. Jedyne, czego tu brakuje, to prawdziwych ludzkich emocji - czułości, bliskości, śmiechu, wrażliwości, opiekuńczości.
4. Masz być na każde moje wezwanie
Początkowy okres zalotów i rozkładania pawiego ogona trwa tylko do czasu, aż ofiara wpadnie w sieć. Później seksualny narcyz będzie wymagać od drugiej osoby, aby poświęciła się tylko zaspokajaniu jego/jej egoistycznych potrzeb. Może oczekiwać, że druga osoba będzie w stanie rzucić wszystko i przyjechać zawsze wtedy, kiedy on/ona ma ochotę. Będzie wymagać, od drugiej osoby, aby spełniała wszystkie jego/jej fantazje, nie dbając zupełnie o to, czy sprawia to tamtej stronie przyjemność, czy nie. Dla narcyza druga osoba w seksualnym związku istnieje jedynie jako przedłużenie jego życzeń.
5. Kim ty właściwie jesteś
Jak już wspomnieliśmy, narcyz jest niesłychanie wrażliwy na krytykę, bo pod fasadą pewności siebie kryje się u niego sporo kompleksów. Dlatego, aby ukryć swoją niepewność, niektórzy z nich lubią poniżać innych. Mogą lubić BDSM, występując zawsze w roli dominującej, ale ich poniżanie może przybierać tylko formę werbalną. Poddając drugą osobę manipulacji obniżającej jej wartość narcyz zdobywa większą władzę i kontrolę.
6. Jeszcze mnie popamiętasz
W sytuacji, kiedy druga osoba nie chce pełnić już roli wymyślonej dla niej przez narcyza, on reaguje wielką wściekłością. Zachowuje się często jak zezłoszczone dziecko, które nie dostaje ulubionej zabawki, a nie jak dojrzała, rozsądna osoba dorosła. To jest bardzo charakterystyczne. Typowe reakcje to napady złości, ataki osobiste, pasywna agresja, obrażanie się, robienie psychodramy i oczywiście manipulacje, mające wpędzić „ofiarę” w poczucie winy. Narcyz ma nadzieję, że złamie tym opór, dzięki czemu druga osoba znów będzie „należeć” do niego lub do niej.
7. Teraz już możesz sobie iść
Jednym z kluczowych sygnałów, który pozwala rozpoznać narcyza seksualnego, jest to, jak traktuje drugą osobę po seksie. Jeśli druga osoba jest tylko zabawką, bądź widownią dla jego seksualnych wyczynów, to przestaje być potrzebna po wszystkim. Narcyz może się wtedy wydawać kompletnie wycofany emocjonalnie, albo w ogóle znika fizycznie, bo nie czuje potrzeby rozmowy, czy jakiegoś innego pozaseksualnego kontaktu.
8. Szkoda mnie na tylko jedną osobę
Badania wskazują, że seksualny narcyzm skłania ludzi do szukania potwierdzenia u większej ilości partnerów. Jeśli tylko bezbrzeżny zachwyt u jednego partnera/partnerki nieco osłabnie i zaczynają dostrzegać wady narcyza, on natychmiast rozpościera pawi ogon przed kolejnymi ofiarami. Nie widzi sensu w wierności jednej osobie, bo jak wspomnieliśmy, ta druga osoba przeważnie niewiele dla niego znaczy. W jego związkach brakuje bliskości i zaangażowania. Istnieją też badania, które wiążą uzależnienie od seksu z narcyzmem seksualnym.
Czy seksualny narcyzm można leczyć?
Problemem może być samo przekonanie narcyza seksualnego, że potrzebna mu pomoc. On może nie dostrzegać, że ma problem i może próbować zrzucić winę na drugą osobę. Obecnie nie ma lekarstwa na cechy narcystyczne lub narcyzm seksualny. Jednak rozmowa z terapeutą może przynieś dobre rezultaty i pomóc ludziom zrozumieć swoje zachowanie i wzięcie odpowiedzialności za swoje działania. Może również pomóc im w budowaniu poczucia własnej wartości i zdrowszych relacji.
Badania wskazują, że niektóre cechy narcystyczne mogą zanikać wraz z wiekiem, co pozwala sądzić, że nie jest to permanentna cecha i możliwa jest zmiana. Jednak wydaje się, że największe korzyści terapia przyniesie „ofiarom” narcyza. Po dłuższym okresie podlegania manipulacjom, poniżaniu, zdradom ich samoocena i poczucie własnej wartości jest w rozsypce, dlatego nie powinny zwlekać z poszukiwaniem pomocy.
