1. Czym jest dla Ciebie kredyt?
A) Szansą na wakacje na Mauritiusie
B) Sposobem na dotrwanie do pierwszego
C) Tylko i wyłącznie kapitałem inwestycyjnym
D) Sposobem na kupienie własnego mieszkania
Porada doradcy:
Nie ma nic gorszego niż wydanie pożyczonych pieniędzy na wakacje. Przyjemność trwa krótko, a długi zostają przynajmniej na kilka miesięcy. Dlatego, jeśli myślisz o kredycie, to wydaj go na coś, co będzie powiększało swoją wartość.
Jednym rozwiązaniem jest założenie firmy (jeśli masz dobry biznesplan!). Drugim? Kupienie własnego mieszkania. W tej kwestii warto działać szybko: w tym roku potrzebujesz tylko 5% wkładu własnego, biorąc kredyt. Od przyszłego będzie to już 10%.
Punktacja: A = 0 B = 1 C = 4 C = 3
2. Jak zamierzasz sfinansować swoją emeryturę?
A) ZUS, OFE, IKE i może coś jeszcze
B) Jestem młody, jeszcze się nad tym nie zastanawiałem
C) Z budżetu państwa, przecież płacę im co miesiąc
D) Mam nadzieję, że zarobi na mnie OFE
Porada doradcy:
Od 1 kwietnia możesz zdecydować, czy pieniądze na Twoją emeryturę będą gromadzone w ZUS i OFE, czy też tylko w ZUS. Co warto wybrać? Środki z OFE są inwestowane i podlegają dziedziczeniu.
Jednak taka emerytura dalej będzie wystarczyła tylko na pokrycie podstawowych potrzeb. Dlatego zainteresuj się możliwościami dodatkowego zabezpieczenia swojej starości (III filar).
Punktacja: A = 4 B = 0 C = 1 C = 3
3. Zajrzyj do portfela. Co w nim trzymasz?
A) Same drobniaki, ale jest tego całkiem sporo
B) Zdjęcie ukochanej oraz kilka banknotów
C) Trochę plastiku, trochę twardej waluty
D) Cztery karty z dwóch różnych banków
Porada doradcy:
To, że korzystasz z usług różnych banków, może świadczyć o tym, że radzisz sobie w gąszczu usług bankowych. Chyba że jedną kartą kredytową spłacasz drugą i toniesz w długach. Swoją drogą, taka karta to dobry sposób na darmowe pożyczanie pieniędzy (jeśli oddajesz w terminie) czy też budowanie historii kredytowej.
Banki wolą pożyczać duże sumy tym, którzy radzili sobie z regularnym spłacaniem małych. Tylko pamiętaj, żeby przed złożeniem prośby o wyliczenie Twojej zdolności kredytowej zlikwidować kartę kredytową.
Punktacja: A = 0 B = 1 C = 3 C = 4
4. Jak jest z Twoimi finansami pod koniec miesiąca?
A) Czasami się ograniczam, ale generalnie jest OK n
B) Nie mam najmniejszego problemu n
C) Pożyczam od mamy, aby dotrwać do pierwszego n
D) Obciążam swoją kartę kredytową
Porada doradcy:
Na początku miesiąca czujesz się pewnie i na wszystko możesz sobie pozwolić. Jednak z każdym tygodniem mina rzednie Ci coraz bardziej? Nie musisz zarabiać wiele, ważne jednak, abyś kontrolował swoje wydatki. Zainstaluj w telefonie aplikacje do ich analizy (np. Money Zoom) i przez miesiąc notuj każdy zakup. Szybko zdasz sobie sprawę, jak wiele pieniędzy wydajesz całkowicie bez sensu.
Punktacja: A = 3 B = 4 C = 0 C = 1
5. Masz do dyspozycji dodatkowe 5 tys. zł. Co robisz?
A) Kupuję ogromną plazmę. Zawsze o takiej marzyłem n
B) Wchodzę na giełdę! Mówcie mi „Wilk z Polski” n
C) Ukrywam na lokacie: to bezpieczne rozwiązanie n
D) Zainwestuję, ale chyba jednak nie sam
Porada doradcy:
Giełda daje szansę na duże zyski i równie wielkie straty. Dlatego jeśli nie masz doświadczenia, samemu nie powinieneś inwestować na niej większych kwot. Lepszym, choć niepozbawionym wad pomysłem są fundusze inwestycyjne.
Ogólnie musisz pamiętać, żeby część pieniędzy zostawić na lokatach, gdybyś chciał mieć do nich szybki dostęp. Część zainwestować w bezpieczne obligacje, a resztę w fundusze o wyższej stopie zwrotu. W jakich proporcjach? To już zależy wyłącznie od tego, jaką kwotą możesz zaryzykować.
Punktacja: A = 0 B = 1 C = 3 C = 4
Radzisz sobie z pieniędzmi niczym...
0-9 pkt: Jan Kowalski
Masz ogólne pojęcie na temat działania banków oraz produktów przez nie oferowanych. Słyszałeś co nieco o zarządzaniu pieniędzmi i sposobach oszczędzania na emeryturę. Jednak, jeśli zagłębić się w temat, okaże się, że jest jeszcze wiele do zrobienia.
Nie chodzi o to, żebyś od razu stawał się ekspertem, ale podstawowa wiedza z zakresu finansów pozwoli Ci wybierać dobrych doradców. Dzięki temu unikniesz inwestycji niemających się prawa zwrócić i poradzisz sobie z inflacją, która regularnie zmniejsza wartość Twoich leżących na zwykłym koncie oszczędności.
10-14 pkt: Jordan Belfort
Masz rozeznanie w świecie finansów. Orientujesz się na rynkach i wiesz, co może przynieść Ci zysk. W dodatku potrafisz zrobić użytek z gotówki, którą zgromadziłeś. Pamiętaj tylko: nie ma dróg na skróty. Pieniądze mają na Ciebie pracować, a zwrot z inwestycji powinien być wysoki.
Jednak nie licz na same szczęśliwe inwestycje. Nie grozi Ci więzienie, jak w przypadku głównego bohatera filmu „Wilk z Wall Street”, ale możesz stracić zainwestowane środki, jeśli ulokujesz wszystko w sektorze nowych technologii w Somalii, bo tamtejsze spółki zapewniły Ci w zeszłym roku niezły zysk.
15-20 pkt: Warren Buffett
Jesteśmy pełni uznania. Świetnie radzisz sobie w skomplikowanym świecie finansów. Kupujesz, gdy inni sprzedają. Realizujesz zyski, kiedy inni wpadają w szał inwestycji. Twoje działania są starannie zaplanowane i przewidziane na lata.
Wiesz, że nie warto iść zgodnie z panującą na rynku modą, tylko trzeba ją wyprzedzać. Podziel się wiedzą z przyjaciółmi, bo bardzo skorzystają na Twoich rzeczowych poradach.
3 rzeczy, na które warto zwrócić uwagę
A) „Mieszkanie dla młodych”. Za pomocą tego programu państwo dofinansowuje wkłady własne dla osób do 35. roku życia, które kupują swoje pierwsze mieszkanie. Zainteresuj się nim niezależnie, czy jesteś singlem, czy ojcem wielodzietnej rodziny.
B) Indywidualne Konto Emerytalne. W ciągu roku możesz na nim odłożyć określoną kwotę (w 2013 r. było to trochę ponad 11 tysięcy złotych), która jest inwestowana zgodnie z Twoją wolą. Dzięki IKE nie zapłacisz podatku Belki.
C) Karta kredytowa. Uważaj na koszty upomnień oraz odsetki, bo to dla banku łatwy sposób na niezły zarobek.
Radziła Monika Rytel, doradca finansowy Open Finance z Białegostoku.
MH 04/2014
