Czego jednak z drugiej strony można żałować, to przeszłości, w której przyprawami opłacało się czynsz lub wymieniało je na złoto. To było życie: 10 ziarek pieprzu za miesiąc mieszkania! À propos mieszkania, to w osadach ludzkich z neolitu archeolodzy znaleźli kminek, co wielu przekonuje, że Karol Okrasa nie spadł z nieba. W starożytnych zapiskach sprzed tysięcy lat z Mezopotamii, Chin czy Egiptu już pojawiają się czosnek z cebulą, ale także szafran, anyż gwiazdkowy i imbir.
Aleksander Wielki to pieprz i cynamon, w XV wieku papryczka chili pojawia się w Europie, a wiek później ziele angielskie. Potem poszło już lawinowo i warto pamiętać, dosypując przyprawy we własnej, ciepłej kuchni, wszystkich awanturników, piratów, konkwistadorów, korsarzy, najemników i zdobywców tego świata. Bo to od nich zaczęła się powszechna historia smaku. Ciągniemy ją dalej.
1. Pieczone warzywa
W kuchni żydowskiej spotykają się potrawy całego świata, ale zyskują niepowtarzalność dzięki przyprawom.
Składniki na 2 porcje:
- 3 papryki (czerwona, zielona, żółta)
- 1 cebula, łódeczki
- 1 cukinia, plastry
- 8 pieczarek, połówki
- główka czosnku
- 2 łyżki oliwy
- szczypta kuminu, zataru i sumaku
- sos: 1 szkl. soku z granatów, 2 łyżki brązowego cukru, chili, sól, pieprz
Sposób
Rozgrzej piekarnik do 180 st. C. Obierz warzywa i pokrój, z główki czosnku odetnij wierzchołek. Wrzuć warzywa do miski, dodaj oliwę, przyprawy, sól i wymieszaj. Rozgrzej grillową patelnię i podsmaż warzywa przez kilka minut, potem przełóż je na blachę i piecz w piekarniku 25 minut. Możesz dorzucić kilka gałązek świeżego rozmarynu. Zrób sos: zagotuj wszystkie składniki w garnku przez 15-20 minut, aż sos zredukuje się i zgęstnieje. Gęstym syropem polej warzywa – możesz je jeść na ciepło i na zimno.
Skarby Izraela
1. Sól
Nazywana koszerną, jest solą kamienną o grubszej konsystencji.
2. Sumak
Przyprawa o kwaskowatym smaku, zastępująca cytrynę.
3. Melasa
Z najpopularniejszych tutaj granatów – jest składnikiem sosów i marynat.
4. Zatar
Mieszanka nasion sezamu, różnych ziół i soli. Przypisuje się jej wszystkie zalety, łącznie z ochroną naszego DNA.
5. Kumin
Kontroluje poziom cukru we krwi i odgania raka.
2. Zupa rybna z bazylią
Wyszukana kuchnia chińska uchodzi na świecie za lepszą niż francuska, ale jej prawdziwa siła tkwi w prostocie składników i przygotowaniu.
Składniki na 6 porcji:
- 700 g filetów ryb (dorsz, halibut, okoń morski)
- 150 ml wina ryżowego
- 2 bulwy fenkuła
- 8 ząbków czosnku, 4 dymki, pęczek bazylii, 1 papryka chili
- 1,5 l bulionu drobiowego
- 2 cm imbiru
- 2 łyżki sosu rybnego, sok z cytryny, olej
Sposób
Pokrój ryby na mniejsze kawałki i skrop 3 łyżkami wina. Fenkuły pokrój na plasterki. W dużym garnku rozgrzej olej, wrzuć plasterki imbiru, posiekane chili, dymki, czosnek i podsmażaj, mieszając, ok. 20 sekund. Wlej bulion z winem ryżowym i doprowadź do wrzenia. Zmniejsz ogień na średni, wrzuć plastry fenkułu i gotuj ok. 13 min. Cedzakiem wyjmij imbir i włóż ryby. Przykryj i gotuj 5-6 minut. Dodaj liście bazylii, sok z cytryny, sos rybny i świeżo zmielony czarny pieprz. Delikatnie wymieszaj. Możesz podawać z makaronem ryżowym.
Skarby Chin
1. Chili
Ostrość papryki daje siłę syczuańskiej kuchni.
2. Imbir
Król chińskiej medycyny i kuchni: pomaga na wszystko.
3. Kardamon
Jego chińska odmiana dodaje niepowtarzalnej słodyczy.
4. Ryby
Zawsze świeże, co zmienia smak wszystkich dań. Sprawdź, jak i gdzie kupować te najlepsze.
5. Anyż
Gwiazdka anyżu jest składnikiem słynnego czerwonego sosu.
3. Baba ghanoush
Kuchnia północnej Afryki łączy m.in. Maroko, Tunezję, Iran, Liban czy Turcję, bo wszędzie tam znajdziemy wspólne tropy. Przede wszystkim miłość do warzyw.
Musisz mieć (4 porcje)
- 2 duże bakłażany
- 2 ząbki czosnku
- 1 łyżka pasty tahini
- 1 łyżka miodu
- 3-4 łyżki oliwy
- szczypta mielonego kolorowego pieprzu
- sezam do przybrania
- listki mięty do przybrania
Sposób
Rozgrzej piekarnik do 240 st. C. Ułóż na blasze nakłute w kilku miejscach widelcem bakłażany i piecz, aż skórka sczernieje. Wystudź, obierz, odciśnij nadmiar wody i zblenduj. Czosnek przeciśnij w prasce i zblenduj, podobnie pieprz, tahini i oliwę. Przełóż do miski, posyp sezamem i posiekaną miętą.
Skarby Afryki
1. Harissa
Ostra pasta z pieczonych papryk serrano i chili działa przeciwzapalnie.
2. Tahini
Zdrowotna potęga z uprażonych ziaren sezamu króluje na całym Bliskim Wschodzie.
3. Zielenina
Natka pietruszki, koperek, kolendra, mięta sypią się wszędzie i dbają o nasz system odpornościowy.
4. Czosnek
Krótko: czosnek rządzi wszędzie.
5. Daktyle
Świeże, suszone, w postaci syropu dodają słodyczy i potasu.
(Mało mięsa w tych przepisach? Wykorzystaj jedną z mięsnych propozycji Pascala Brodnickiego.)